Sıtma Hala Görülüyor mu?
Öğr. Üyesi Prof. Servet Öztürk, “Sıtma nöbetler halinde yüksek ateş ve titreme ile seyreden ve Plasmodium parazitinin sivrisinek ısırığıyla insanlara bulaşan bir hastalıktır. Ülkemizde özellikle 19. yüzyılın son çeyreği ile 20. yüzyılın ilk döneminde sıtma vakaları oldukça fazlaydı. Osmanlı Devleti’nin son döneminde çeltik ekiminin durdurulması ve sıtma tedavisinde kullanılan kinin tedavisinin yaygınlaştırılması için çalışmalar yapılsa da başarılı olunamamış ve sıtma birçok sorunla birlikte Cumhuriyetimize miras kalmıştır. Sağlık Bakanlığı çatısı altında Sıtma Savaş Daire Başkanlığı ve Sıtma Savaş Dispanserleri kurulmuş, sıtma konusunda çok aktif bir çalışma yapılmıştır. Günümüzde bataklıkların kurutulması, kanalların açılması ve saha çalışmalarının yanı sıra geçmişte kullanılan kinin gazının ve kullanılan yeni parazit tedavilerinin bölgeye ulaştırılması sayesinde sıtma ülkemizde günlük hayatta görülmemektedir. bugün dispanser hastalarına. Hastalık sayısının azalmasındaki bir diğer etken de riskli bölgelere seyahat eden kişilerin koruyucu parazit ilaçları kullanması söylenebilir. Ülkemizde teşhis edilen sıtma vakalarının tamamına yakını yurt dışında hasta olan kişilerden oluşmaktadır.
Ayrıca Dr. Öğretim Üyesi Öztürk, “Bir Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre 2020 yılında dünyada 241 milyon kişi hastalığa yakalanırken, 627 bin kişi sıtmadan hayatını kaybetti. Günümüzde aşılar ve antibiyotik kullanımı sayesinde birçok hastalık artık ölümcül değil. Ancak sıtma, özellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde önemini korumaktadır.
Dr. Tanının geç konulduğu durumlarda semptomlara kansızlık ve sarılık semptomları eklenebilir. Teşhis konulduktan sonra ilaç tedavileri ile tedavi mümkündür. Tedavi edilmediği takdirde ölüme veya kalıcı hasara yol açabilen bir hastalıktır. Şu ana kadar halka açık bir aşı yok. Bu nedenle sıtmanın endemik olduğu bir bölgeye (salgın durumunda) seyahat edecek olanlar için seyahat öncesi ve seyahat süresince koruyucu ilaç tedavileri kullanılmalıdır.
Öğretim Üyesi Öztürk, “Sıtmanın olduğu bölgelere giderken sivrisinek kovucu losyon kullanmak, pantolon ve uzun kollu giysiler giymek, gece uyurken sineklik gibi önlemler almak, klima ve vantilatör gibi hava akış cihazlarının bulunduğu odalarda uyumak. Yurt dışına seyahat etmek isteyen kişiler, Sağlık Bakanlığı’nın internet sitesinden sıtma ve diğer bulaşıcı hastalıkların risk durumları ve yapılması gerekenler hakkında bilgi alabilirler. Son bir ay içinde sıtmanın endemik olduğu bir bölgeye giden kişilerde ateş ve titreme olması durumunda Enfeksiyon Hastalıkları uzmanı olan bir merkeze başvurmaları gerekir.
Sıtmada şu belirtiler görülür:
- Ateş – Titreme
- Baş ağrısı
- Yaygın vücut ağrıları (Kas-eklem-Kemik ağrıları)
- Yorgunluk, Anksiyete, Anoreksiya
- Gözlerde, deride, idrar renginde sararma
Akdeniz diyeti yapın, sigara ve alkolden uzak durun, hareketli olun, erişkin aşıları için doktorunuza danışmayı unutmayın.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
